14 augustus 2023 - Jasper van Hulst

Cosmetische operatie, wel of niet ziek?

Naar verluidt is er als gevolg van het succes van de film Barbie een hausse in Botox-behandelingen gaande. En zowel bij vrouwen als bij mannen, waar er in het laatste geval wordt gesproken van Brotox. Bij sommige werkgevers roept dit de vraag op of afwezigheid door cosmetische behandelingen onder regulier ziekteverlof valt waarbij je als werkgever verplicht bent het loon door te betalen. Hoe zit dat?

Eigen opzet

Iemand die arbeidsongeschikt wordt tijdens een dienstverband heeft in beginsel recht op doorbetaling van zijn of haar salaris voor de duur van twee jaar. In de meeste gevallen komt dit neer op 100% van het salaris gedurende het eerste jaar en 70% gedurende het tweede jaar. Op deze regel bestaat een uitzondering. Wanneer de arbeidsongeschiktheid door iemand zijn eigen opzet is veroorzaakt bestaat er geen recht op doorbetaling van het salaris.

Aangenomen wordt dat wanneer iemand geheel zelf kiest voor het laten uitvoeren van een cosmetische operatie, de arbeidsongeschiktheid die dit met zich meebrengt opzettelijk is veroorzaakt. In dat geval bestaat er dus geen recht op doorbetaling van loon. Ook niet gedurende de tijd waarin iemand moet herstellen van de operatie. In de rechtspraak is namelijk uitgemaakt dat de herstelperiode is te ‘voorzien’ en daarmee onder de eigen opzet valt. Maar geen regel zonder uitzonderingen.

Uitzondering 1:  complicaties

Het wordt anders als er als gevolg van een dergelijke operatie complicaties optreden die redelijkerwijs niet zijn voorzien. Weliswaar kunnen die complicaties toegerekend worden aan de eigen beslissing om de cosmetische operatie te laten uitvoeren, maar de rechter die hierover te oordelen had stelde dat als deze complicaties redelijkerwijs niet te voorzien waren, er geen sprake is van eigen opzet. Dus in dat geval wél aanspraak op loon.

Uitzondering 2: geïndiceerd

Is er sprake van een medische indicatie of zijn er medische klachten – die zowel fysiek als geestelijk kunnen zijn – die met een cosmetische operatie verholpen kunnen worden, dan is er geen sprake van opzet. Ook als de werknemer een keuze heeft om de desbetreffende operatie wel of niet te laten uitvoeren en ongeacht of de ziektekostenverzekering dat wel of niet vergoedt. Zo oordeelde de rechter onlangs nog dat een werkgever gewoon het loon moest doorbetalen aan een werknemer die afwezig was in verband met een borstverkleining in het buitenland. Hierbij speelde mee dat de werknemer kon aantonen dat zij rugklachten had die volgens haar arts mogelijk met de operatie verholpen konden worden.

Uitzondering 3: orgaandonatie

Orgaandonatie vormt een aparte categorie. In de regel kan er van worden uitgegaan dat iemand zelf voor orgaandonatie kiest maar dat de aanleiding daarvoor allerminst vrijwillig is. De wet heeft daarin voorzien. Voor iemand die arbeidsongeschikt is als gevolg van een orgaandonatie, kan de werkgever een Ziektewetuitkering aanvragen. Bovendien moet de werkgever in zo’n geval ook zaken als bonussen, overwerk of commissies doorbetalen die ook verschuldigd zouden zijn geweest als de werknemer had doorgewerkt.

Samengevat

Er zijn vele varianten denkbaar maar de werknemer die uiteindelijk zonder eigen opzet arbeidsongeschikt wordt, wordt onder het Nederlandse arbeidsrecht goed beschermd en houdt in de regel recht op loon. De werknemer die (alleen maar) mooi wil zijn moet pijn lijden, niet alleen als gevolg van de operatie maar ook in de portemonnee.