Algemeen belang en collectieve acties
De Nederlandse overheid wil mondige burgers die voor zichzelf opkomen en niet voor alles naar de overheid kijken. Om burgers daarbij te helpen, kent het Nederlandse recht ruime mogelijkheden voor collectieve acties en algemeen belang-acties.
Bij collectieve acties gaat het om burgers die samen optrekken en procederen tegen gedeeld onrecht dat hen is aangedaan, waardoor ze vergelijkbare schade hebben geleden. Denk aan gedupeerden van woekerpolissen of misleidende beleggingsproducten, de slachtoffers van de Q-koorts en de aardbevingsslachtoffers. Maar denk ook aan het terugroepen van gevaarlijke producten.
Bij algemeen belang-acties gaat het om burgers die juridische procedures inzetten om op te komen voor maatschappelijke kwesties die iedereen raken, zoals milieu en klimaat, privacy, voedselveiligheid, consumentenrechten. Vaak zijn deze acties gericht tegen de overheid, maar soms ook tegen grote bedrijven. Het verwijt is dan dat deze partijen tekortschieten in hun zorg en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit soort procedures zijn vooral gericht op gedragsverandering en niet op schadeclaims, maar kunnen daar wel een opmaat voor zijn.
Wij vinden het belangrijk om dit soort zaken te doen. Eerder hebben wij met succes geprocedeerd tegen overkreditering door vier grote banken, voor de rechten van creatieve kunstenaars op bescherming van hun werk, voor transparantie over voedselveiligheid en in de (inmiddels wereldberoemde) Urgenda-klimaatzaak hebben wij geprocedeerd voor een veiliger Nederlands klimaatbeleid.
Onze specialisten
Maatschappelijke zorgplichten
Eigenbelang – mits in gezonde mate - is de motor van ambitie en maatschappelijke vooruitgang. Maar er zijn grenzen. Gedrag mag niet maatschappelijk onaanvaardbaar zijn.
Dat geldt voor iedereen, maar voor sommigen wel in het bijzonder. We vinden bijvoorbeeld van de overheid, de bank, de kredietgever, de zorginstelling, de bestuurder van een vennootschap, of de toezichthouder dat ze niet slechts aan hun eigen gewin mogen denken, maar ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid en maatschappelijke zorgplicht hebben. Het verzaken van die maatschappelijke zorgplicht leidt tot aansprakelijkheid.
Massaschade
Ambachtelijke producten zijn er haast niet meer: alles is massaproductie. Ook onze activiteiten worden steeds grootschaliger. Als er ergens iets misgaat, zijn de gevolgen dus ook massaal en grootschalig, met veel benadeelden of slachtoffers. Er zijn tal van voorbeelden: lekkende borstimplantaten, lekkende waterkruiken, medicijnen met schadelijke bijwerkingen, werken met asbest, aardbevingsschade door gaswinning, Q-koorts, legionella-besmetting.
We spreken in dit soort gevallen van massaschade. Het Nederlands aansprakelijkheidsrecht reikt deze slachtoffers de hand: het is mogelijk collectief te procederen tegen de aansprakelijke partij, en als er een schikking wordt getroffen kan die desgewenst ‘algemeen verbindend’ worden verklaard zodat alle slachtoffers daarvan kunnen meeprofiteren.