Vormen van verlof

Een nieuw kabinet betekent lobbyen voor nieuw plannen. Door belangenorganisaties en adviesorganen. Eén van die adviesorganen, de SER, heeft net geadviseerd het verlofstelsel in Nederland drastisch te vereenvoudigen. Nog geen hot issue aan de onderhandelingstafel voor het nieuwe kabinet maar waarschijnlijk van meer belang voor veel van hun stemmers dan de immigratie- of stikstofproblemen.

Hoe is het nu?

Wat is er aan de hand? Nederland kent een woud aan verlofregelingen vastgelegd in de Wet Arbeid en Zorg zoals:

• Zwangerschapsverlof;
• Bevallingsverlof;
• (Aanvullend) geboorteverlof;
• Ouderschapsverlof (betaald en onbetaald);
• Adoptie- en pleegzorgverlof;
• Calamiteitenverlof;
• Kortdurend zorgverlof;
• Langdurig zorgverlof.

Behalve dus een woud aan verlofregelingen, goed in kaart gebracht door een visual van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, geldt daarbij ook nog eens dat iedere regeling tal van eigen bijzonderheden, termijnen en betalingsregelingen kent. En, alsof dat nog niet genoeg is kunnen cao’s, personeelshandboeken of arbeidsovereenkomsten ook nog eens aanvullingen hierop of zelfs aparte regelingen bevatten.

Wat adviseert de SER?

De SER is van oordeel dat er te veel regelingen zijn, dat de regelingen vaak te ingewikkeld zijn en dat dat tezamen maakt dat werknemers te veel worden belemmerd in het opnemen van verlof wat weer kan leiden tot extra arbeidsongeschiktheid. De SER adviseert drie dingen: (i) maak een nieuwe wet, Wet Maatschappelijk Verlof, met drie pijlers, (ii) vereenvoudig de verlofregelingen en (iii) breng balans in de financiering.

Drie pijlers

De drie pijlers die de SER voorstelt zijn:

1. Zorg voor kinderen: hieronder vallen het huidige zwangerschaps- en bevallingsverlof, geboorteverlof, ouderschapsverlof en adoptie- en pleegzorgverlof.
2. Zorg voor naasten: hieronder vallen het kortdurend- en langdurend zorgverlof en wordt mantelzorgverlof toegevoegd omdat dat nu nog onvoldoende wordt gefaciliteerd.
3. Persoonlijk verlof: hieronder valt het calamiteitenverlof, waarbij ook ruimte moet zijn om maatwerk te leveren (bijvoorbeeld via afspraken tussen vakbonden en werkgeversorganisaties) voor zaken als rouwverwerking en verlof om werken, leven en zorgen beter te kunnen combineren.

Is dit een goed plan?

Wij denken van wel. Verlof maakt een wezenlijk onderdeel uit van de arbeidsrelatie waar zowel werkgever als werknemer voordeel van kunnen hebben. In de loop van de tijd is er behoefte ontstaan aan meer en andere vormen van verlof. Het geboorteverlof van de partner of het ouderschapsverlof zijn daar goede voorbeelden van. Met de veranderende maatschappij waarbij de burgers steeds meer zorgtaken krijgen toebedeeld ligt een vorm van mantelzorgverlof voor de hand.

Verlof is dus een dynamische kwestie en het is niet vreemd dat er een woud van regelingen is ontstaan. Ieder regeling is immers in een andere tijd tot stand gekomen op basis van de op dat moment geldende gedachten over rechthebbende(n), omvang en financiering. Geen slechte zaak dus om de verlofregelingen eens goed op te schudden en met een nieuwe eenvoudigere indeling, met eenvoudigere regels, een doorstart te maken.

Wij houden je op de hoogte!